لینوکس چیست؟ در این رابطه میخواهیم در ادامه سلسله مقالاتی که در وب سایت چابکان ارائه میشوند، به معرفی پلتفرم Linux بپردازیم. در ابتدا با یک معرفی اجمالی از این سیستم عامل 29 ساله، مزایا و کاربردهایی که برای آن وجود دارند را مورد بررسی قرار خواهیم داد. در انتها نیز سوالات متداول کاربران در این قسمت را بررسی میکنیم.
معرفی اجمالی سیستم عامل Linux
در اولین قدم ابتدا لازم است به صورت خلاصه راجع به سیستم عامل لینوکس توضیحاتی را ارائه کنیم. در این رابطه باید گفت Linux یک محیط کاربری محبوب برای برنامه نویسان و توسعه دهندگان است که به صورت کاملا رایگان و اپن سورس قرار داده شده است. شما میتوانید توضیحات کامل آشنایی با این سیستم عامل را در مقاله لینوکس مطالعه کنید. به طور کلی، سیستم عاملها محیطهایی هستند که ارتباط میان سخت افزارها و نرم افزارها را برقرار میکنند. از پلتفرمهای مشهور در این حوزه میتوان به مکاواس، ویندوز و Linux اشاره کرد.
تاریخچه استفاده از سیستم عامل لینوکس به سال 1991 باز میگردد. هسته این برنامه نخستین بار توسط لینوس تروالدز در جریان پروژه دانشگاهی او ساخته شد. هرچند قبل از این نیز سیستم عاملی مانند MS-DOS یا یونیکس (با قیمت 5 هزار دلار) در سال 1971 و نیز پروژه گنو در سال 1984 نیز وجود داشتند. پس از همکاری که بین برنامه نویسان شکل گرفت و با ظهور فردی به نام لینوس تروالدز در دانشگاه هلسینکی که سیستم عامل خود را در میان آنها به اشتراک گذاشت، اولین نسخه از این برنامه منتشر شد که تاکنون نیز به صورت رایگان در دسترس است. در ادامه با ما باشید تا به بررسی مزایا و کاربردهایی که از این سیستم عامل میتوان انتظار داشت، بپردازیم.
مزایای لینوکس چیست؟
چرا با وجود سیستم عاملهایی مانند مایکروسافت، مکاواس یا ویندوز، لینوکس همچنان به عنوان یک انتخاب بسیار مهم برای کامپیوترهای شخصی درنظر گرفته میشود؟ در این خصوص لازم است به مزایایی که برای این پلتفرم ارائه شدهاند بپردازیم که عبارتند از:
- اپن سورس بودن: اولین مزیتی که میتوان برای این سیستم عامل بیان کرد، اپن سورس بودن آن است. بدین معنا که شما میتوانید آزادانه به کدهایی که در ساخت این برنامه به کار رفته اند، دسترسی داشته باشید. علاوه بر جنبه تبلیغاتی بودن این کار برای فرد سازنده، میتوان به مزیت بالا رفتن امنیت آن اشاره کرد که توسط جامعه نرمافزاری به سرعت شناسایی شده و اطلاع داده میشود.
- امنیت بالا: داشتن امنیت یکی از مهمترین فاکتورهایی است که بسیاری از افراد برای این پلتفرم به آن اذغان کردهاند. در سیستم عامل ویندوز، کاربرای برای حذف ویروس و جلوگیری از نفوذ آنها، میبایست آنتی ویروس و فایروالها را فعال کنند. اما در لینوکس، هر برنامه و هر ویروس، میبایست با داشتن اجازه یا پسورد ادمین، اجرا شوند.
- توزیعهای بسیار زیاد: منظور از توزیع، نسخههایی از این پلتفرم است که به واسطه اپن سورس بودن آن توسط افراد مختلف، شخصی سازی شدهاند. این پلتفرم تاکنون توسط هزاران فرد به صورت انبوهسپاری توزیع شده ایجاد گشته است. مثلا پلتفرم ویندوز تنها توسط مایکروسافت یا مکینتاش توسط اپل ساخته میشوند. برخی از نمونههای توزیعهای این سیستم عبارتند از فدورا، اوبونتو، آرچ ، دبیان، Linux مینت و بسیاری دیگر. وجود توزیعهای مختلف میتواند به شما این امکان را بدهد که بهترین توزیع را براساس نیاز خود انتخاب کنید.
- رایگان بودن: برای برخی از افراد، همانند لینوس تروالدز در سال 1991، استفاده از یک سیستم عامل ارزان بسیار مهم است. به همین خاطر افراد میتوانند بدون کرک کردن یا پرداخت هزینه اضافی، از این سیستم عامل بهرهمند شوند.
سیستم عامل لینوکس در کجاها به کار رفتهاند؟
حال نوبت آن است که به کاربردهای این سیستم عامل بپردازیم. تاکنون لینوکس در سیستم عاملهای بسیار زیادی استفاده شده است که در ادامه با شمردن آنها، میتوانید به اهمیت و دامنه وسیع آن پی ببرید. از جمله این موارد میتوان گفت:
- Linux در ناسا استفاده میشود: اولین مورد از کاربرد سیستم عامل لینوکس، استفاده از آن در سازمان فضایی ناسا است. جالب است بدانید که ابرکامپیوترهای این سازمان بزرگ، از این سیستم عامل برای فعالیتهای خود استفاده میکنند. استقرار رباتهای Astrobee برای نظارت و کار در یک ایستگاه فضایی بینالمللی، به اندازه کافی دلیل این است که با Linux، در آسمانها نیز محدودیت ندارید.
- Linux کتاب خوانهای الکترونیکی را اجرا میکند: خدمات آمازون مانند Amazon EC2 و Fire TV تحت عملکرد Linux هستند. همچنین الکسا نیز به صورت غیرمستقیم با این پلتفرم ارتباط دارد. به عنوان مثال زمانی که از طریق الکسا درخواست میکنید، یک سیستم عامل لینوکس مبتنی بر اندروید به نام Fire OS، با پایه این پلتفرم، مسئول نتایجی است که دریافت میکنید.
- لینوکس در کامپیوترها و ماشینها استفاده میشود: جالب است بدانید که پلتفرم سرگرمی منبع باز TiVo مبتنی بر Linux است. همچنین webOS که به دستگاههای الجی جان میبخشد، رابطه قوی با هسته Linux دارد. سازندگان خودروهای هوشمند که همواره از تکنولوژی برای جذب مخاطب استفاده میکنند، از جمله فولکس واگن، تویوتا، مرسدس بنز و مزدا، در پروژه های خودروسازی خود، از سیستم عامل Linux استفاده کردهاند.
- لینوکس در وب سرورها استفاده میشود: اکثر وبسایتهای فعال در اینترنت برای اعتبار بیشتر و تامین امنیت، عملکرد پایدار و پشتیبانی از خدمات منبع باز مانند گواهینامههای LetsEncrypt SSL، از Linux استفاده میکنند. این سیستم عامل این امکان را برای کاربران فراهم میکند که خدمات میزبانی خود را به صورت انعطاف پذیر و آسان اجرا کنند. پیکربندیهای موجود شفاف و ساده هستند و برای راهاندازی یک وب سرور کامل سازمانی، نیازی به خدمات اختصاصی ندارید.
- لینوکس در پکیج منیجر هایی مانند داکر نیز استفاده می شود و هم چنین توسعه دهندگان میتوانند پروژه های خود را در هاست داکر پیاده سازی کنند.
سوالات متداول راجع به سیستم عامل Linux
در انتها راجع به سوالات متداول برای لینوکس میتوان به موارد زیر اشاره کرد که عبارتند از:
- برتری لینوکس شامل چه مواردی میشوند؟
در این خصوص میتوان به امنیت بالا، اپن سورس بودن و نیز توزیعهای زیاد و هزینه رایگان آن اشاره کرد.
- معایب لینوکس چیست؟
در کنار مزایای بسیار زیادی که برای این سیستم عامل وجود دارد، میتوان به معایبی همچون عدم سازگاری آن با همه دستگاهها اشاره نمود. به همین خاطر ممکن است بسیاری از برنامهها و بازیها از این سیستم عامل پشتیبانی نکنند.
- کاربرد سیستم عامل Linux چقدر وسیع است؟
تقریبا تمام صنایع مدرنی که تکنولوژی را متحول و نوآوری میکنند، یک نسخه سیستم عامل Linux بر روی آنها استفاده شده است. بنابراین میتوان گفت کاربرد این پلتفرم بسیار وسیع و جذاب است.