داده یا همان Data در عصر دیجیتال اهمیت چندانی ندارد؛ چون حجم داده‌ها بسیار زیاد است و زمانی می‌توان از آنها استفاده کرد که در قالب داده‌های طبقه‌بندی شده (اطلاعات) و یا گزاره‌های صحیح (دانش) باشند. کاری که گوگل آنالیتیکس انجام می‌دهد، این است که داده‌ها را به اطلاعات و دانش تبدیل می‌کند و کلیک‌ها، رفتار کاربران، میزان موفقیت استراتژی‌ها و بسیاری از موارد دیگر را به صورت آماری بیان می‌کند. در واقع این ابزار گوگل، به ما کمک می‌کند تا بتوانیم تصمیم‌های بهتری بگیریم و یا تصمیم‌های گرفته شده را به خاطر دلایل قوی و منطقی‌تر تغییر دهیم. برای کسب اطلاعات بیشتر و آموزش کامل Google Analytics با ما همراه باشید و علاوه بر یادگیری مفاهیم اولیه، با ارزش و اهمیت آن بیشتر آشنا شوید.
گوگل آنالیتیکس چیست؟
کاربران ایرانی و به دلیل علاقه فراوان به چند اسمی، این ابزار را با چندین اسم مختلف از جمله گوگل آنالیز، گوگل آنالیتیک و موارد دیگر نام‌گذاری کرده‌اند، اما جدا از اسم آن، گوگل آنالیتیکس ابزاری است که برای تجزیه و تحلیل وب‌سایت مورد استفاده قرار می‌گیرد؛ و با استفاده از آن می‌توانید طیف وسیعی از اطلاعات، مانند عملکرد سایت، رفتار کاربران، ترافیک ورودی و موارد دیگر دسترسی داشته باشید. این ابزار رایگان است و مدیران وب‌سایت و یا افراد فعال در این حوزه برای استفاده از آن کافی است که فقط یک حساب گوگل داشته باشند.
نکته دیگر این است که گوگل آنالیتیکس، بهترین ابزار برای تجزیه و تحلیل وبسایتها نیست؛ اما بدون شک، بهترین و قدرتمند‌ترین ابزار رایگان است که از سال 2005 مشغول ارائه اطلاعات به کاربران مختلف است.
در ضمن گوگل، آمار دقیقی در رابطه با وب‌سایت‌هایی که از این سرویس استفاده می‌کنند ارائه نداده است، اما بر اساس گزارشات وب‌سایت martech، بین 30 تا 50 میلیون وب‌سایت، در حال حاضر از این سرویس استفاده می‌کنند.
اما آماری که W3Techs ارائه می‌دهد این است که Google Analytics توسط 53 درصد از کل وب‌سایت‌های موجود در اینترنت استفاده می‌شود. آمارهایی بالایی که همه نشان دهنده کیفیت بالای این سرویس رایگان هستند.
گوگل آنالیتیکس، چه کاری انجام می‌دهد؟
عبارت «اطلاعات نیمی از جنگ است» دقیقا همان کاری است که گوگل آنالیتیکس انجام می‌دهد؛ و با اینکه عملکردهای زیادی دارد، اما به افراد مختلف کمک می‌کند درباره معیارهای مهم مانند تعداد کاربران، شیوه دسترسی آنها به وب‌سایت، تعداد کاربران جدید، موقعیت جغرافیایی، جنسیت، محدوده سنی و بسیاری موارد دیگر، اطلاعات ارزشمندی کسب کنند.
گوگل این اطلاعات را بدون نیاز به حرکت اضافی از سوی صاحبان وب‌سایت و به صورت خودکار ارائه می‌دهد، و در واقع این سرویس یک خبر خوب و فوق‌العاده برای افرادی است که هم علاقه دارند وب‌سایت خود را مدیریت کنند و هم اینکه زمان زیادی را به جمع‌آوری داده‌ها اختصاص ندهند، می‌باشد. یکی از مشکلاتی که این سرویس دارد، حجم بالای اطلاعاتی است که ارائه می‌دهد؛ اطلاعاتی زیاد و دقیق که از سیر تا پیاز وب‌سایت و کاربران را برای شما ارائه می‌دهند. اطلاعات دیگری که به جز رفتار کاربران، امکان دسترسی به آنها وجود دارد، در زیر آمده است.
گوگل آنالیتیکس چه اطلاعاتی را ارائه می‌دهد؟
ترافیک و شبکه‌های اجتماعی
چه میزان از ترافیک ورودی وب‌سایت شما، ناشی از شبکه‌های اجتماعی و یا به شکلی دقیق‌تر کدام شبکه اجتماعی، کاربران بیشتری را به سمت شما هدایت کرده است. با این کار می‌توانید بررسی کنید که سیاست‌های بازاریابی که در این حوزه اتخاذ کرده‌اید، تا چه میزان موفقیت‌آمیز بوده است و کدام، به کار بیشتری نیاز دارد.
عملکرد وب‌سایت شما در نمایشگرهای موبایلی چگونه است
یکی از معیارهای مهم موتورهای جستجو و کاربران این است که وب‌سایت به شکلی عالی در نمایشگرهای موبایلی و دسکتاپی، نمایش داده شود؛ با استفاده از این ابزار به آسانی می‌توانید از عملکرد وب‌سایت در نمایشگرهای موبایلی، اطلاعات بیشتری کسب کنید. در ضمن این معیار، یکی از موارد مهم سئو فنی نیز می‌باشد.
کدام وبسایتها به شما لینک داده‌اند و میزان ترافیک آنها چقدر است
مسئله مهم در مدیریت بک‌لینک‌ها این است که به وب‌سایت‌هایی که درجه اعتماد بالاتری ندارند، اجازه لینک دادن را ندهید، چون باعث می‌شود که رتبه سئو وب‌سایت شما کاهش پیدا کند. این اطلاعات و بسیاری دیگر، توسط گوگل آنالیتیکس در قالب گرافیکی مناسب ارائه می‌شوند.
میزان ترافیک ارگانیک
ترافیک ارگانیک یا طبیعی به این معنی است که چه تعداد از کاربران شما را به صورت مستقیم و نه با کلیک کردن بر روی تبلیغات شما را یافته‌اند؛ در واقع با این شیوه می‌توانید میزان موفقیت، استراتژی سئو خود را بسنجید.
ردیابی رفتار کاربران پس از ترک وب‌سایت شما
علاوه بر موارد بالا، گوگل می‌تواند به شما کمک کند تا بفهمید که کاربران پس از ترک وب‌سایت شما، از کدام وبسایتها دیدن کرده‌اند و در واقع می‌توان برای تجزیه و تحلیل رفتار رقبا از آن استفاده کرد.
نرخ تبدیل خود را بدانید
نرخ تبدیل یا conversion rates به این معنی است که چه میزان از کاربران شما به مشتری تبدیل شده‌اند و خریدهای خود را نهایی کرده‌اند؛ که برای سنجش موفقیت‌آمیز بودن تبلیغات، معیار مناسبی است.
چه میزان از کاربرانی که علاقه‌مند به دریافت خبرنامه بودند، از شما دیدن کرده‌اند
معیاری که در عنوان بالا مطرح کردیم این است که چه میزان از کاربران قدیمی شما، هنوز هم به محتوایی که تولید کرده‌اید اهمیت می‌دهند و برای آن ارزش قائل می‌شوند.
بهبود زمان بارگذاری
اصلا تعجب نکنید!! گوگل می‌تواند در ساده‌سازی و بهینه‌سازی کدها به منظور کاهش زمان بارگذاری وب‌سایت کمک تا عملکرد وب‌سایت شما از نظر سئو فنی نیز بهبود پیدا کند. در ضمن بیشتر کاربران انتظار دارند که وبسایتها در کمتر از 2 ثانیه بارگذاری شوند.
با این همه عملکرد عالی و بسیاری موارد دیگر، اگر هنوز هم نسبت به استفاده از گوگل آنالیتیکس، تردید دارید، عنوان بعدی را از دست ندهید.
چرا به گوگل آنالیتیکس نیاز داریم؟
در حوزه تجارت آنلاین درک دقیق سفر مشتری یا Customer Journey از دلایل موفقیت هر کمپین بازاریابی است. سفر مشتری، فرایندی است که کاربر از زمان تعامل با نام تجاری شما تا تبدیل شدن به مشتری طی می‌کند و شامل موارد زیر است.
کسب یا مقبولیت یا Acquisition که به معنی ایجاد آگاهی از نام تجاری در میان کاربران است.
رفتار یا Behaviors که به معنی، کلیه اقداماتی است که انجام دادن آنها، باعث تعامل بیشتر افراد می‌شود.
تبدیل یا Conversion که به این معنی است که کاربران به مشتریان تبدیل می‌شوند.
موارد گفته شده در بالا، هسته و جریان اصلی، قیف بازاریابی است و اندازه‌گیری اینکه کدام معیارها به خوبی پیاده‌سازی شده‌اند و کدام‌یک به کار بیشتری نیاز دارند، بسیار مهم و حیاتی است. گوگل آنالیتیکس به شما امکان می‌دهد که به این اطلاعات در قالب گرافیکی مناسب دسترسی داشته باشید و با تجزیه و تحلیل آنها، تصمیمات بهتر و استراتژیک برای کسب و کار و با هدف افزایش درآمد و جذب بیشتر کاربران بگیرید. اما نکته مهم این است که این اطلاعات در قالب گزارش‌های مختلف و منظم ارائه می‌شوند.
ساختار سلسله مراتبی گوگل آنالیتیکس چگونه است؟
برای توضیح سلسله مراتب گوگل آنالیتیکس ابتدا به عکس زیر نگاه کنید.
همانطور که مشاهده می‌کنید، این سرویس از سه طبقه مختلف ایجاد شده است که درباره هر کدام در ادامه توضیح خواهیم داد.
Organization یا سازمان که دارای بالاترین سطح است، همان نماینده کسب و کار شما است و در واقع به گوگل می‌گویید که شما به عنوان سازمان X در حال استفاده از خدمات آن هستید. یک سازمان می‌تواند چندین حساب گوگل آنالیتیکس داشته باشد.
موارد استفاده از Organization برای کسب و کارهای بزرگ است تا بتوان با چندین Account یا همان حساب که در بخش بعد معرفی خواهیم کرد، کسب و کار خود را سازماندهی کنید؛ اما تعریف و استفاده از آن اجباری نیست.
Account یا حساب اختیاری نیست و کاری که در مرحله قبل انجام دادیم ایجاد حساب بود. پس برای استفاده از این سرویس به حداقل یک حساب نیاز دارید.
در ضمن منظور از Account، حساب کاربری گوگل کاربر نیست، بلکه به این معنی است که احمد با Gmail خود می‌تواند وارد حساب‌های شرکت X شود و علی و حسین نیز می‌توانند این کار را با حساب‌های شخصی Gmail خود انجام دهند.
ویژگی‌های مهمی که می‌توانید در این قسمت اعمال کنید، اعطای مجوزها است به طوری که هر کاربر بتواند به اطلاعات مجاز، دسترسی داشته باشد.
در ضمن از قسمت property می‌توانید، حداکثر 50 زیرمجموعه را به حساب خود اختصاص دهید. در مرحله ایجاد حساب بیان کردیم که بهتر است، بخش property هم‌نام با شرکت باشد تا در هنگام اضافه کردن حساب جهت استفاده از اطلاعات آن، مدیریت کردن آنها آسان باشد.
به عنوان مثال کمپانی X شامل سه بخش A، B و C است و تمایل دارید که برای هر زیرمجموعه ویژگی‌های جداگانه ایجاد کنید، به گونه‌ای که هر زیرمجموعه بتواند عملکرد خود در سایت و همچنین سایت بزرگتر را بررسی کند؛ در این صورت نیازی ندارید که یک Account و property اضافه کنید و از حساب‌های فعلی خود برای مدیریت property استفاده کنید.
در حالی که اگر کمپانی X سایت دیگری مانند Private(خصوصی) دارد و تمایل دارید که فقط افراد فعال در تیم Private اطلاعات را مشاهده کنند و افراد دیگر اجازه دسترسی به آنها را نداشته باشند، باید از Account و property جداگانه استفاده کنید.
در واقع این شیوه گوگل برای طبقه‌بندی اطلاعات به این دلیل است که اطلاعات بسیار مهم و تاثیرگذار هستند و بعضی از آمارها در سطح بالاتر، هم به تجزیه و تحلیل دقیق‌تر نیاز دارند و هم اینکه، این کار باید توسط افراد ماهرتر انجام گردد.
اما مشکلی که گوگل آنالیتیکس و حتی با این فرایند سلسله مراتبی دارد، این است که عملکردهای فراوانی دارد و افراد برای یادگیری تمام عملکردهای آن باید آموزش‌های مناسب را دریافت کنند و وقت زیادی را برای یادگیری بگذارند؛ سرمایه‌گذاری مناسب و پرسودی که تاثیر آن را در کسب و کار خود مشاهده خواهند کرد.
در ضمن مفهومی که property دارد و به زبان ساده، همان URL، وب‌سایت و یا برنامه‌ای است که تمایل دارید، اطلاعات آن را تجزیه و تحلیل کنید.
بخش بعدی که در نمودار سلسله مراتبی وجود دارد، View است که شامل اطلاعاتی است که برای تجزیه و تحلیل به شما ارائه خواهد شد. هر property می‌تواند حداکثر 25 و حداقل دو View داشته باشد؛ View شماره یک، کلیه اطلاعات و یا به اصطلاح اطلاعات خام را نمایش دهد و View شماره دو تا 25 نمایش‌دهنده اطلاعات حاصل از اعمال فیلترها است.
نکته دیگر این است که پس از حذف View تمام اطلاعات حذف خواهند شد، پس مهم است که یک View کلی از اطلاعات خام در وب‌سایت خود داشته باشید.
نکته پایانی
توضیح دادن عملکرد گوگل آنالیتیکس در یک مقاله کوتاه امکان‌پذیر نیست، اما اکنون که یاد گرفتید، چگونه حساب خود را ایجاد کنید، دست به کار شوید و درباره عملکرد و بخش‌های مختلف آن اطلاعات بیشتری کسب کنید. بدون شک با تغییر ذائقه کاربران و تمایل آنها برای دریافت اطلاعات در کمترین زمان و با سرعت بالا و همچنین تغییر ماهیت کسب و کارها، این سرویس تاثیر فوق‌العاده‌ای را برای هر کسب و کاری خواهد داشت. اگر فکر می‌کنید که یادگیری Google Analytics مشکل و زمان‌بر است بدانید که «خواستن، توانستن است» و همه چیز به تلاش‌های شما وابسته است.
