دسته: هوش مصنوعی

دوقلوی دیجیتال (Digital Twin) مفهومی نوآورانه در دنیای امروز است که برای بازآفرینی لحظه‌به‌لحظه رفتار یک دارایی یا فرآیند واقعی به وجود آمده تا با داده‌های در لحظه از حسگرها، عملکردی واقعی را در مدل دیجیتالی خود بازتاب دهد. بدین شکل، سازمان‌ها و صنایع مختلف می‌توانند از دوقلوی دیجیتال دارایی‌هایشان استفاده کنند تا در فرآیند تصمیم‌گیری، مدیریت عملیات، نگهداری و بهینه‌سازی، بسیار هوشمندانه‌تر عمل کنند. در ادامه بیشتر به این مفهوم تحول‌آفرین می‌پردازیم. دوقلوی دیجیتال چیست؟ دوقلوی دیجیتال یک مدل …

هوش مصنوعی مولد (Generative AI)، ثمره فکرهای خارج از چهارچوب و رشد یک شاخه تازه‌نفس از علم بود که امید تازه‌ای برای خلاقیت دیجیتال و حل مسئله آورد. فناوری‌ای که توانایی ساخت متن، تصویر، صدا و حتی ایده‌های نو را به ماشین‌ها داد و مسیر تحول در محتواسازی، توسعه نرم‌افزار، پزشکی و صنعت را سرعت بخشید. این فناوری حالا در دسترس همه قرار دارد و همین دسترسی گسترده، آن را به یکی از تأثیرگذارترین فناوری‌های امروز تبدیل کرده است. هوش …

مدل‌های زبانی بزرگ، نوعی از جدیدترین فناوری‌های هوش مصنوعی هستند که می‌توانند زبان انسان را درک کنند و به شیوه‌ای کاملاً قابل فهم پاسخ دهند. نقطه شروع ظهور این مدل‌ها به سال ۲۰۱۷ برمی‌گردد؛ زمانی که مقاله معروف «Attention Is All You Need» منتشر شد و معماری ترنسفورمر را معرفی کرد. از همان زمان تا امروز، یعنی حدود 8-9 سال، این فناوری با سرعتی باورنکردنی پیشرفت کرده و اکنون مدل‌هایی در دسترس عموم قرار دارند که می‌توانند به زبان‌هایی مانند …

پردازش زبان طبیعی یا NLP (Natural Language Processing) شاخه‌ای از هوش مصنوعی است که تلاش می‌کند به کامپیوترها توانایی درک، تحلیل، تفسیر و حتی تولید زبان انسانی را بدهد؛ درست مثل همان مدل‌هایی که احتمالاً هر روز با آن‌ها سروکار دارید. از ChatGPT گرفته تا Grok و سایر دستیارهای هوشمند. اما نکته مهم اینجاست که NLP فقط برای چت کردن با انسان‌ها ساخته نشده است. این فناوری کاربردهای بسیار گسترده‌تری دارد و تقریباً در هر جایی که متن، صدا، گفتگو …

ال‌ال‌ام‌ها (LLMs) یا همان مدل‌های هوش مصنوعی مثل چت‌جی‌پی‌تی یا گراک که می‌توان با آن‌ها مثل یک انسان صحبت کرد، نقطه عطفی در دنیای هوش مصنوعی بودند. به لطف این تکنولوژی‌ها یک موقعیت شغلی تازه به‌وجود آمده است به نام مهندسی پرامپت. به طور کلی فرآیند کاری این حوزه بدین شکل است که: باید یک پرامپت (یک دستور برای هوش مصنوعی) بنویسید تا مدل بتواند پاسخ‌هایی کاملاً منطبق با خواسته‌تان تولید کند. اگر دوست دارید با این حوزه و مسیر …

داده‌های امروزی، به‌هم‌پیوسته هستند و این موضوع کار را برای ساختارهای سنتی مانند پایگاه داده رابطه‌ای (Relational Database) سخت می‌کند. در عصر مدرن، دیگر فقط ذخیره کردن داده‌ها کافی نیست؛ باید بتوان ارتباط میان آن‌ها را تحلیل کرد. به همین دلیل، به نوعی از پایگاه داده نیاز داریم که بتواند این روابط را به‌صورت منعطف نمایش دهد، یعنی پایگاه داده گراف (Graph Database). پایگاه داده گراف برای تحلیل و ذخیره‌ی داده‌هایی طراحی شده که میان اجزای آن‌ها ارتباط‌های چندلایه وجود …

پس از آن‌که یادگیری ماشین (Machine Learning) از محدوده‌ی تحقیق و آزمایش فراتر رفت و وارد دنیای واقعی کسب‌وکارها شد، نیاز به یک چارچوب مشخص برای مدیریت و اجرای مدل‌ها احساس شد؛ چارچوبی که بتواند کل چرخه‌ی عمر مدل‌ها را از مرحله‌ی داده‌ی خام تا استقرار و نگهداری در محیط واقعی پوشش دهد. در ابتدا، این فرآیندها پراکنده و دستی بودند، اما با پیشرفت تکنولوژی‌های ابری، مفهوم MLOps شکل گرفت و امروز به یکی از مهم‌ترین رویکردها در پیاده‌سازی سیستم‌های …

مدل‌های زبانی بزرگ (LLM) مثل GPT، ChatGPT و Gemini بی‌شک از بزرگ‌ترین تحولات در دنیای هوش مصنوعی هستند. این مدل‌ها نحوه تعامل ما با فناوری را کاملا متحول کرده‌اند؛ از نوشتن متن گرفته تا پاسخ به سؤالات، ترجمه و حتی برنامه‌نویسی. اما با تمام این توانایی‌ها، یک محدودیت بزرگ دارند: دانش آن‌ها به‌روز نیست. چون مدل‌های زبانی فقط بر اساس داده‌هایی که در زمان آموزش دیده‌اند پاسخ می‌دهند، امکان دارد درباره‌ رویدادها، فناوری‌ها یا اطلاعات جدید دچار خطا شوند. حتی …