در دنیای فناوری اطلاعات، روز به روز شاهد پیشرفت های بزرگی در زمینه ابرمحاسبات و خدمات مبتنی بر ابر (Cloud Services) هستیم. یکی از اساسی ترین و پرکاربردترین مفاهیم در این حوزه، Infrastructure as a Service (IaaS) یا زیرساخت به عنوان سرویس است. سرویس IaaS به کاربران امکان می دهد تا به صورت مجازی و از طریق اینترنت، به زیرساخت های مورد نیاز خود دسترسی داشته باشند. از جمله سرورها، شبکه ها، ذخیره سازی و منابع محاسباتی. در این مقاله، به بررسی جزئیات و مزایای سرویس IaaS می پردازیم تا به درک بهتری از نحوه عملکرد و استفاده از این خدمات در سازمان ها و کسب و کارها برسیم. ابتدا به تعریف و مفهوم IaaS پرداخته و سپس مزایا و معایب استفاده از این خدمات در محیط کسب و کار را بررسی خواهیم کرد. همچنین، معیارهای انتخاب ارائه دهندگان IaaS و نکاتی که در انتخاب مناسب ترین خدمات برای سازمان خود باید مد نظر قرار دهید، مورد بررسی قرار می گیرد.
IaaS (Infrastructure as a Service) یکی از سه مدل اصلی خدمات ابری (Cloud Computing) مانند PaaS و SaaS است که به کاربران امکان می دهد از زیرساخت فناوری اطلاعات به عنوان یک سرویس استفاده کنند. در سرویس IaaS، ارائهدهنده خدمات ابری زیرساخت های مورد نیاز مانند سرورها، ذخیره سازی، شبکه و منابع محاسباتی را به صورت مجازی به کاربران ارائه می دهد. کاربران می توانند این منابع را بر اساس نیاز خود مقیاس پذیر و پیکربندی کنند و بدون نیاز به خریداری زیرساخت های فیزیکی، برنامه ها و سرویس های خود را روی این زیرساخت ها اجرا کنند.
سرویسIAAS چیست؟ بررسی مزایای استفاده از زیرساخت به عنوان سرویس
IaaS (Infrastructure as a Service) یکی از سه مدل اصلی خدمات ابری (Cloud Computing) مانند PaasS و SaaS است که به کاربران امکان می دهد از زیرساخت فناوری اطلاعات به عنوان یک سرویس استفاده کنند. در سرویس IaaS، ارائهدهنده خدمات ابری زیرساخت های مورد نیاز مانند سرورها، ذخیره سازی، شبکه و منابع محاسباتی را به صورت مجازی به کاربران ارائه می دهد. کاربران می توانند این منابع را بر اساس نیاز خود مقیاس پذیر و پیکربندی کنند و بدون نیاز به خریداری زیرساخت های فیزیکی، برنامه ها و سرویس های خود را روی این زیرساخت ها اجرا کنند.
مزایای استفاده از سرویس IaaS به شرح زیر است:
- انعطاف پذیری: یکی از بزرگترین مزایای سرویس IaaS، انعطاف پذیری آن است. کاربران قادر هستند به سرعت منابع محاسباتی، ذخیره سازی و شبکه را بر اساس نیازهای خود گسترش داده یا محدود کنند. آنها می توانند به راحتی منابع را تنظیم و پیکربندی کنند و به سرعت به تغییرات نیازهای کسب و کار خود پاسخ دهند.
- هزینه کاهش یافته: استفاده از پلتفرم زیرساخت به عنوان سرویس به کاربران امکان می دهد تا بدون نیاز به سرمایه گذاری بزرگ در خرید و نگهداری زیرساخت های فناوری اطلاعات، از منابع محاسباتی استفاده کنند. آنها می توانند به صورت اشتراکی منابع را استفاده کرده و بر اساس مصرف واقعی، هزینه پرداخت کنند. این کاهش هزینه باعث می شود که استفاده از منابع فناوری اطلاعات برای سازمان ها مقرون به صرفه تر و منطقی تر باشد.
- مقیاس پذیری پلتفرم زیرساخت به عنوان سرویس: سرویس IAAS به کاربران امکان می دهد به سرعت و به میزان نیاز خود از منابع و زیرساخت ها استفاده کنند. در صورت رشد سریع کسب و کار یا نیاز به محاسبات بالا، کاربران می توانند منابعی مانند سرورها و فضای ذخیره سازی را به حداکثر ظرفیت خود گسترش دهند. به همین ترتیب، در صورت کاهش نیاز، می توان استفاده از منابع را به سرعت کاهش داد.
- امنیت: ارائه دهندگان سرویس IaaS معمولاً امنیت فیزیکی و شبکه را برای زیرساخت های خود فراهم می کنند. آنها از تکنولوژی ها و روش های امنیتی پیشرفته برای حفظ امنیت داده ها و سرویس های کاربران استفاده می کنند. این روش ها شامل رمزنگاری داده ها، مکانیزم های دسترسی و کنترل هویت، پشتیبانی از طرح های پشتیبانی و بازیابی و ریکاوری برای حفاظت از داده ها در مقابل حوادث ناخواسته می شود.
- مدیریت مرکز داده: با استفاده از پلتفرم زیرساخت به عنوان سرویس، کاربران نیازی به مدیریت و نگهداری زیرساخت های فیزیکی و مراقبت از مرکز داده ندارند. این وظایف به عهده ارائه دهنده سرویس IaaSاست. این مزیت به کاربران امکان می دهد به جای دست و پنجه نرم کردن با مسائل مدیریتی پیچیده، تمام تمرکز خود را روی توسعه برنامه ها و سرویس هایشان متمرکز کنند.
- دسترسی عمومی پلتفرم زیرساخت به عنوان سرویس: سرویس IAAS به کاربران امکان می دهد از هر جایی و با هر دستگاهی به منابع فناوری اطلاعات دسترسی پیدا کنند. این مزیت اجازه می دهد کاربران به راحتی و به سرعت به منابع مورد نیاز خود دسترسی پیدا کنند و از هر کجا در جهان به کار خود ادامه دهند.
معایب IAAS
همانند هر مدل خدمات ابری دیگری، پلتفرم زیرساخت به عنوان سرویس هم با برخی معایب همراه خواهد بود. در ادامه با برخی از این معایب آشنا خواهیم شد:
- قابلیت استفاده محدود: هرچند IaaS امکانات بسیاری را ارائه می دهد؛ اما برخی محدودیت هایی نیز وجود دارد. به عنوان مثال، برخی از ارائه دهندگان پلتفرم زیرساخت به عنوان سروی، محدودیت هایی در مورد نوع و سیستم عامل مجاز بر روی زیرساخت های خود اعمال می کنند. این محدودیت می تواند باعث شود که برخی برنامه ها و سرویس ها قابل اجرا نباشند یا نیاز به تغییرات و سازگاری داشته باشند.
- تفاوت قیمت: برخی از ارائه دهندگان سرویس IaaS سیاست های قیمت گذاری متفاوتی دارند و قیمت ها را بر اساس عوامل مختلفی مانند مصرف منابع، موقعیت جغرافیایی و نوع سرویس ها تعیین می کنند. این محدودیت می تواند برای کاربران پیچیدگی های مالی ایجاد کرده و مدیریت دقیق مصرف منابع و کنترل هزینه ها را با دشواری هایی مواجه سازد.
- پیچیدگی مدیریت: استفاده از پلتفرم زیرساخت به عنوان سرویس نیازمند مهارت ها و دانش فنی بالایی است. مدیریت زیرساخت ها، شبکه ها، امنیت و سیستم های عامل ما را به چالش می کشد و نیازمند منابع انسانی و مالی بیشتری است. همچنین، تصمیم گیری درباره نحوه پیکربندی و مدیریت منابع بر روی زیرساخت ابری نیز می تواند پیچیدگی های خاص خود را داشته باشد.
- عدم کنترل کامل بر زیرساخت: با استفاده از سرویس IaaS، کاربران به محیط های مجازی سرویس دهنده دسترسی دارند، ولی روی زیرساخت فیزیکی که سرویس بر روی آن اجرا می شود، کنترل کاملی ندارند. این مورد می تواند باعث عدم اطمینان در مورد کارایی و عملکرد زیرساخت ها شود.
پلتفرم زیرساخت به عنوان سرویس IAAS چه کاربردی دارد؟
کاربردهای پلتفرم زیرساخت به عنوان سرویسIAAS عبارت اند از:
- میزبانی وب: با استفاده از این پلتفرم، می توان سایت ها و برنامه های وب را روی زیرساخت ابری میزبانی کرد. این کاربرد به کاربران اجازه می دهد تا با استفاده از منابع ابری، سایت ها و برنامه های وب خود را با توانایی مقیاس پذیری بالا و قابلیت انعطاف پذیری بیشتری مدیریت کنند.
- ذخیره سازی داده: پلتفرم زیرساخت به عنوان سرویس به کاربران امکان می دهد تا منابع ذخیره سازی مجازی را بر روی زیرساخت ابری استفاده کنند. این کاربرد شامل ذخیره سازی فایل ها، پایگاه داده ها، نسخه های پشتیبان و سایر اطلاعات مورد نیاز است. با استفاده از سرویس IaaS، کاربران می توانند به راحتی فضای ذخیره سازی مورد نیاز خود را بر اساس نیازهای خود مقیاس پذیر کنند.
- محاسبات ابری: با استفاده از پلتفرم زیرساخت به عنوان سرویس، کاربران می توانند منابع محاسباتی مجازی شامل سرورها، شبکه ها، ذخیره سازی و منابع محاسباتی دیگر مانند پردازنده ها و حافظه را در اختیار داشته باشند. کاربران می توانند با استفاده از IaaS منابع محاسباتی خود را مقیاس پذیر کرده و بر اساس نیازهایشان از آن استفاده کنند.
- توسعه و تست نرمافزار: پلتفرم زیرساخت به عنوان سرویس به توسعه دهندگان نرم افزار امکان می دهد محیط های توسعه و تست مجازی را روی زیرساخت ابری ایجاد کنند. این کاربرد به توسعه دهندگان امکان می دهد نرم افزارهای جدید را بدون نیاز به سرورهای فیزیکی مجزا توسعه دهند.
نمونه هایی از کاربردهای سرویس IAAS
در ادامه، با نمونه هایی از سرویس های زیرساخت به عنوان سرویس IAAS آشنا خواهیم شد:
Amazon Web Services (AWS) EC2
EC2 (Elastic Compute Cloud) یکی از سرویس های ابری محبوب است که توسط Amazon Web Services ارائه می شود. این سرویس به کاربران اجازه می دهد تا ماشین های مجازی را در زیرساخت ابری AWS ایجاد و مدیریت کنند. کاربران می توانند از انواع ماشین های مجازی با توانایی ها و منابع مختلف استفاده کرده و آنها را بر اساس نیازهای خود مقیاس پذیر کنند.
Microsoft Azure Virtual Machines
سرویس Virtual Machines در پلتفرم ابری Microsoft Azure ارائه می شود. کاربران می توانند ماشین های مجازی را = روی زیرساخت ابری Azure ایجاد و مدیریت کنند. این سرویس انواع سیستم عامل ها و نرم افزارهای مختلف را پشتیبانی کرده و قابلیت مقیاس پذیری بالایی را به کاربران ارائه می دهد.
Google Cloud Compute Engine
Compute Engineیکی دیگر از سرویس های IaaS است که توسط Google Cloud ارائه می شود. این سرویس نیز به کاربران امکان می دهد تا ماشینهای مجازی را در زیرساخت ابری Google Cloud ایجاد و مدیریت کنند. کاربران می توانند از انواع نمونه های ماشین مجازی با اندازه ها و قابلیت های مختلف استفاده کرده و آنها را بر اساس نیازهای خود مقیاس پذیر کنند.
IBM Cloud Virtual Servers
سرویس Virtual Servers در پلتفرم IBM Cloud ارائه می شود. این سرویس به کاربران امکان می دهد تا ماشین های مجازی را در زیرساخت ابری IBM Cloud ایجاد و مدیریت کنند. کاربران می توانند از انواع ماشین های مجازی با اندازه ها و منابع مختلف استفاده کرده و آنها را بر اساس نیازهای خود مقیاس پذیر کنند.
Oracle Cloud Infrastructure Compute
سرویس Oracle Cloud Infrastructure Compute به کاربران اجازه می دهد تا ماشین های مجازی را در زیرساخت ابری Oracle Cloud Infrastructure ایجاد و مدیریت کنند. این سرویس انواع نمونه های ماشین مجازی را با توانایی ها و منابع مختلف ارائه می کند و قابلیت مقیاس پذیری بالایی را به کاربران ارائه می دهد.
این موارد تنها چند نمونه از سرویس های IaaS موجود در بازار هستند. هر یک از این سرویس ها ویژگی ها و قابلیت های منحصر به فردی دارند که می توانند بر اساس نیازهای شما تغییر کنند. قبل از انتخاب یک سرویس IaaS، بهتر است نیازهای خود را مشخص کرده و سرویسی را انتخاب کنید که بهترین تطبیق را با نیازهای شما داشته باشد.
انواع زیرساخت به عنوان سرویس یا IAAS
زیرساخت به عنوان سرویس IAAS می تواند به سه نوع خصوصی، عمومی و ترکیبی تقسیم شود:
زیرساخت به عنوان سرویس خصوصی (Private IAAS)
در این مدل، زیرساخت به عنوان سرویس برای یک سازمان خاص یا یک گروه محدود از کاربران ارائه می شود. این نوع زیرساخت معمولاً روی سرورها و منابع فیزیکی داخلی سازمان یا مرکز داده ایجاد می شود. زیرساخت خصوصی امکان انطباق با نیازها و سیاست های امنیتی سازمان را فراهم می کند و کنترل بیشتری به سازمان در مورد امنیت و مدیریت زیرساخت می دهد.
زیرساخت به عنوان سرویس عمومی (Public IAAS)
در این مدل، زیرساخت به عنوان سرویس توسط یک ارائه دهنده ابری به عنوان یک سرویس عمومی و به صورت ابری ارائه می شود. کاربران می توانند منابع زیرساختی مانند ماشین های مجازی، شبکه و ذخیره سازی را از این ارائه دهنده استفاده کنند.
زیرساخت به عنوان سرویس ترکیبی (Hybrid IAAS)
این نوع زیرساخت به عنوان سرویس، ترکیبی از زیرساخت خصوصی و عمومی است. در این حالت، سازمان می تواند بخش هایی از زیرساخت خود را درون سازمان (خصوصی) نگه دارد و برخی از منابع را از یک ارائه دهنده ابری عمومی (عمومی) استفاده کند. این مدل به سازمان ها اجازه می دهد که از مزایای هر دو نوع زیرساخت بهره برداری کنند و انعطاف پذیری بیشتری در مدیریت و استفاده از زیرساخت فراهم کنند.
تفاوت IAAS با SAAS
بهطور خلاصه و واضح، تفاوت بین IAAS و SAAS در مورد میزان کنترل و مسئولیت کاربران در مدیریت زیرساخت و نرم افزار است:
۱. زیرساخت به عنوان سرویس IAAS
- کنترل: کاربران IAAS می توانند زیرساخت فیزیکی ابری را کنترل کنند، از جمله سرورها، شبکه ها و ذخیره سازی.
- مسئولیت: کاربران مسئولیت نصب و پیکربندی سیستم عامل، برنامه ها و داده ها را بر عهده دارند.
۲. نرم افزار به عنوان سرویس SAAS (Software As A Service)
- کنترل: کاربران SAAS کنترل کمتری در مورد زیرساخت فیزیکی دارند و تمرکز بیشتر روی استفاده از نرم افزارها است.
- مسئولیت: ارائه دهنده سرویس SAAS مسئولیت نصب، پیکربندی و مدیریت نرم افزارها را بر عهده دارد و کاربران فقط از آنها استفاده می کنند.
به عبارت دیگر،IAAS به شما اجازه می دهد زیرساخت فیزیکی را کنترل کنید و مسئولیت نصب و پیکربندی نرم افزارها را به عهده داشته باشید، در حالی که SAAS به شما نرما فزارهای آنلاین را به صورت حاضری ارائه می دهد و شما فقط از آنها استفاده می کنید. نظر شما در این مورد چیست؟ نظرات خود را در مورد مزایا و معایب پلتفرم زیرساخت به عنوان سرویس و تفاوت های اساسی آن با SAAS با ما در میان بگذارید.
سخن پایانی
به صورت خلاصه، زیرساخت به عنوان سرویس IAAS یک مدل ارائه خدمات است که به کاربران امکان می دهد به منابع محاسباتی و فناوری اطلاعات، به صورت مجازی و ابری دسترسی پیدا کنند. انعطاف پذیری، مقیاس پذیری و دسترسی آسان از مزایای استفاده از پلتفرم زیرساخت به عنوان سرویس است و به سازمان ها کمک میکند تا منابع محاسباتی خود را به صورت کارآمد مدیریت کرده و برنامه ها و سرویس های خود را اجرا کنند.